1900’lü yılların başından itibaren, yaşanan büyük savaşlar ve ekonomik buhrana rağmen, erkek egemen dünya toplumlarındaki baskın gücü arkalarına alarak gökyüzü sevdalarından vazgeçmeyen kahraman kadınlar… İşte burada size onların öykülerinden bahsederek, biraz da olsa onları tanımanıza vesile olmak istiyoruz. Kim bilir, belki gelecekte sizin de içinizde olan gökyüzü sevdası onların sayesinde büyük bir aleve dönüşerek, adınızı gökyüzüne altın harflerle yazdırabileceksiniz…
Gerek dünya, gerekse ülkemizde havacılık tarihinde iz bırakmış çok sayıda başarılı kadın var. Hepsinin de farklı bir hikâyesi var ve hepsi sonunda gökyüzündeki hayallerine ulaşmayı başardı. O zaman başlayalım gökyüzü sevdalısı kahraman kadınlarımızı birer birer tanımaya…
-
İlk kadın pilot Bedriye Tahir GÖKMEN.
Soyadı kanunu çıkmadan önce göklerle tanışan Bedriye Tahir GÖKMEN, namı değer Bedriye Bacı.
Uçmaya karşı duyduğu büyük tutkuyla havacılığa giriş yaptı.
1932 yılında Vecihi HÜRKUŞ’un kurduğu ilk Türk sivil havacılık okulu olan Vecihi Sivil Tayyare Mektebi’ne kayıt yaptırdı.
Gökmen, okuldaki 13 öğrenci arasında tek kadın olmasına aldırış bile etmedi. Çünkü onun için tek sevda uçmaktı. Büyük bir heyecan ve coşkuyla heyecanla havacılık derslerini hiç aksatmadan katıldı.
1933 yılında Türkiye’nin ilk kadın pilotu olarak uçuşlarını başarıyla gerçekleştirdi.
-
Osmanlı Müdafaa-i Hukuk-u Nisvan Cemiyeti (Osmanlı Kadınlarının Hukuku Savunma Derneği) kurucu üyesi olan Belkıs Şevket Hanım, tayyare alımını desteklemek için 1 Aralık 1913 tarihinde Yeşilköy’de Fethi Bey’in kullandığı tayyareye binerek “uçağa binen ilk Türk Kadını” oldu.
Belkıs hanım dernek adına, uçaktan atmak amacıyla bir sepet dolusu kart bastırmıştı. Bu kartta;
" Osmanlı Müdâfaa-i Hukûk-u Nisvân Cemiyeti azasından ve Kadınlar Dünyası muhabirlerinden Osmanlı ve İslam kadınlığı namına havada tayrân ederken (uçarken) “Kadınlar Dünyası” ismi ile muhterem ordumuza bir tayyare ihdâsını (hediye edilmesini) bilâ tefrîk-i cins ve mezhep (Irk ve mezhep ayrımı gözetmeksizin) Osmanlı kadınlığından bekler.” »
(Müdâfaa-i Hukûk-u Nisvân Cemiyeti)" yazıyordu.Belkıs Şevket Hanım uçakla havadayken, kalabalığa hazırlanan kartları attı. Toplam uçuş ise 15 dakika sürmüştür.
-
Ünü dünyaları aşan, efsane kadın Sabiha GÖKÇEN.
Atasının gözbebeği, kadınlara 1900’lü yılların başında her şeyi yapabileceğini ispat etmiş göz pek Türk Kadını Sabiha GÖKÇEN 1913 yılında Bursa’da doğdu.
1925’te Atatürk’ün Bursa ziyareti sırasında Atatürk tarafından evlat edinildi. 1935’te Türk Hava Kurumu’na bağlı Türkkuşu’na katıldı ve uçmayı öğrendi. İleri seviye uçuş eğitimini yurtdışında alan Gökçen, 1936-1937 yıllarında Eskişehir Askeri Uçuş Okulu’nda bombardıman uçaklarıyla uçar ve sonraki yıl da uçağıyla Balkan turunu tamamladı. 1955’e kadar Türkkuşu’nda başöğretmen olarak görev yaptı ve doğduğu gün olan 22 Mart 2001 yılında vefat etti. Dünyanın ilk kadın savaş pilotu olan Sabiha GÖKÇEN’in neredeyse bütün hayatı uçmakla geçti ve hayatını gökyüzüne adamış bir kadın olarak dünya uçuş tarihinde yer aldı. Dünyanın ve Türkiye'nin ilk kadın askeri pilotu Atatürk'ün manevi kızı Sabiha GÖKÇEN Hava Kuvvetleri'ne 1936'da katıldı.
-
Kızların da Hava Harp Okuluna alınması için dilekçe veren ilk Türk kadın kavacılarından-1954
“Sen kızsın anlamazsın bu işlerden” diyenlere inat Madelet hiç yılmadı. Onlara inat, akranları sokakta oynarken o yaşını büyüterek THK İnönü Planör Okulu’nda havacılığa başladı.
Planörü A, B ve C bröve lisansı ile kullanabilen sayılı havacı kadınlardan biridir.
Paraşüt milli takımıyla Irak, İtalya, Hollanda ve Almanya’da ülkemizi başarıyla temsil etti.
En büyük arzusu Hava Kuvvet Komutanlığı’nda jet pilotluğu yapmak olan Madelet REYAL Millî Savunma Bakanlığına bir arkadaşıyla birlikte verdiği dilekçe ile kadınlarında orduya alınması konusunda ki kanun değişikliğinin öncüsü oldu.
Ve 1955 yılında ilk bayan öğrenciler Hava Harp Okuluna kabul edildi.
-
Leman Bozkurt Altınçekiç Liseyi bitirdiği yıl Türkkuşu İnönü Tesisleri'nde planör eğitimi aldı.
Hemen ardından Türkkuşu Motorlu Okulu'na öğretmen adayı olarak katıldı.
Silahlı Kuvvetlere 1955 yılında bayanların alınmaya başlamasıyla birlikte İzmir Hava Harp Okulu’na giren Leman Bozkurt ALTINÇELİK ve Şenay GÜNAY, 1957 yılında mezun oldular.
1958 yılında Eskişehir Jet Eğitim Filosunda ki eğitimlerini başarıyla tamamlayarak jet pilotu brövesini takan Leman BOZKURT ALTINÇEKİÇ VE Şenay GÜNAY Türkiye’nin “ilk kadın jet pilotları” oldular.
Leman BOZKURT ALTINÇEKİÇ aynı zamanda NATO’da görev yapan ilk ve uzun yıllar boyunca tek kadın jet pilotu unvanına da sahip oldu.
Leman BOZKURT ALTINÇEKİÇ Şenay GÜNAY Kuvvetleri'nden Albay rütbesiyle emekli oldular.
-
Sabiha Gökçen tarafından yetiştirilen Eylül 1935’te Rus R-5 uçağından atlayarak “İlk Türk Kadın Paraşütçüsü” oldu.
Cumhuriyet'in 13'üncü yıldönümünde paraşütle gökten yere indirdiği buketi Atatürk'e takdim eden Türk kızıydı.
Yıldız Eruçman Türk Hava Kurumu’ndan minare işçisi olarak emekli oldu.
O zamanlar en tehlikeli meslek minare işçiliği olduğundan ve ilk kadın pilotlar da o zamana göre kadın olarak tehlikeli bir meslek seçtiklerinden sigortaları minare işçisi olarak yapılmıştır.
-
29 Ekim 1936 Cumhuriyet Bayramı törenleri sırasında Ankara hipodromundaki atlayışı sırasında paraşütü açılmayarak yaklaşık 600 metreden düşerek ağır yaralan Eribe Kartal Hürkuş, (Vecihi Hürkuş’un yeğeni) kaldırıldığı hastanede henüz 18 yaşındayken hayatını kaybederek “İlk Türk Kadın Hava Şehidi” olmuştur.
-
Atatürk, 1937 yılında önce çıktığı Adana gezisinde ortaokul öğrencisiyken keşfetti.
İlk eğitim uçuşlarını Eskişehir'de aldı.
Sabiha Gökçen tarafından yetiştirilmiş olan dört kadın pilottan biridir.
İlk uçuşunu 15 yaşında Yunanistan'a yaptı, oradan İtalya'ya geçti. Planörle havada 5 saat kalanlara verilen gümüş C brövesini alan ilk kişi oldu.
Türk Hava Kuvvetleri bünyesindeki akrobasi timi Türk Yıldızları'nın mimarlarından birisi oldu.
Hollanda ve ABD'de bulundu.
Subaşı, 1957'de eğitim sahasında uçuş yaparken, kendisinin ardından havalanan öğrencisinin yaptığı bir uçak kazası sonucu vücudunun büyük bir bölümü yandığı için iki yıl yatarak tedavi gördü, bu kazadan sonra "Minare işçi" emekli olarak uçuşa veda etti.
Kendisi de birçok öğrenci yetiştiren Subaşı, 104 defa paraşütle atlamıştır.