Dünyada Modelcilik: Model uçak inşaatının mucidi, Fransız Bilim Akademisi üyesi Alphonse Penaud'dur. 1870’li yıllar boyunca değişik güç kaynaklarını yaptığı helikopter türü modellerde deneyen Penaud, Planaphore olarak adlandırdığı, burulmuş lastik şeritlerden güç alarak pervanesini döndürdüğü modelini, 1871'de 40 metre, uçurmayı başarmıştır. Bu, sadece ilk lastik motorlu model değil, kayıtlara geçmiş, insan yapısı, motorlu, havadan ağır, dengeli uçabilen ilk hava aracıdır.
45 cm. kanat, 50 cm. gövde uzunluğu ve 20 g. ağırlığındaki modelin bugünkü taklitleri, 1/8"lik tek lastik halka ile 58 sn. uçabilmektedir. Süzülüşte, yükselen hava akımlarının önemini ilk kez vurgulayan Penaud, 1876'da yakın bir gelecekte motorlu uçaklar için uygun motorların da bulunabileceğini belirtmiştir.
Bu süreci takip eden 50 yıl boyunca, lastik motorlu modeller, aerodinamik mühendislerinin önemli bir araştırma aracı olmuştur. Tam boy uçakları üretmeden önce, kanatların, dümenlerin veya gövdenin değişik varyasyonlarının hava içindeki davranışlarını gözlemede lastik motorlu modelleri kullanmışlardır.
1800'lerin sonlarında burulma motorlu modeller en çok tutulan oyuncaklar durumuna geldi. Bu oyuncakların içinde de en çok tutulanları lastik motorlu helikopterlerdi. 1878'de, Wilbur ve Orville Wright'ın babaları Bishop Milton Wright onlara bu helikopterlerden bir tane satın alarak, uçma rüyalarının başlamasına neden oldu. O ilk model kayboldu, ancak onlar onun pek çok kopyasını yaptılar. Her seferinde gelişen bu kopyalar sonunda 1903'te onların ilk insanlı ve motorlu uçuşu yapan uçağı geliştirmelerini sağladı.
İlk model uçak kulübü 1907'de New York- ABD'de kurulmuştur. 1911 yılına gelinceye kadar balsa tahtası bilinmiyordu ve modeller bambu, çam, ladin ve ıhlamurdan yapılıyordu.
1911'de tasarımcı Phillip McCutcheon, Wright'ların yatay dengeleyici kanadı önde, dikey dümenleri arkada, birbirine ters yönde dönen pervaneli uçaklarının modelini aynı özellikleri ile yaptı.
O yıllarda bütün modeller, iki motor çubuklu, yatay dengeleyici dümenleri önde, pervaneleri arkada itici olarak çalışan, görünümleri büyük bir "A" harfini andıran modellerdi. Pervaneleri birbirine zıt yönlerde dönerek tork etkisini giderecek şekilde çalışırdı.
1909'da Wright kardeşler Avrupa'daki tanıtım turundan döndükleri sırada, bir lastik motorlu model 60 metreden fazla uçuşu ile kayıtlara geçmişti.
1916'da, I. Dünya Savaşı yıllarında, Illinois Model Havacılık Kulübünden Thomas Hall, 1627 metre yükseklikte uçtu.
1924'te, Lindbergh'in Atlantik uçuşundan birkaç sene önce, aynı kulüpten Rober V. Jaros 10 dakika 14 saniyede 2415 metre uçtu.
Charles Lindberg'in 1927'deki tarihi uçuşunun ardından Amerika'da uçan modellere olan ilgide büyük bir patlama yaşandı. Bu uçuştan önce bir düzineyi geçmeyen model kiti sayısı, uçuştan sonraki bir yıl içinde ikiyüzü aştı. Petrol, otomobil ve gazete sektörlerinden pek çok büyük şirket bu ilgiyi kullanarak reklam kampanyalarını düzenlediler. Onların desteğinde yeni model tasarımları, yarışmalar, kurgu karakterler yaratıldı. 1930'larda hemen her şehirde belediyeler, kulüpleri ve yarışmaları destekleyerek model havacılığın yaygınlaşmasına yardımcı oldular. Okulların spor salonları, haftanın bir gecesini salon uçuşlarına ayırdı.
1950'lerin başlarında çok büyük model yarışmaları, model havacılığa olan ilginin boyutlarını gösteriyordu. 1950'de New York'ta düzenlenen The Mirror Meet'e 1000 yarışmacı ve 200.000 seyirci ilgi göstermişti, ödüllerde inanılmazdı; gerçek bir uçak gibi. 1959'dan başlayarak Crysler, British-American Oil gibi büyük sponsorlar model uçak olaylarından ayrılmaya başlamışlar, sonraları bunların yerini daha küçük olan model kit, motor ve malzemelerini üreten firmalar almıştır. Günümüzde Amerika'da ve Dünya'nın diğer başka köşelerinde düzenlenen modelcilik olaylarında da onlarca küçüklü büyüklü model firması sponsorluk yapmaktadır.
Türkkuşu genel Müdürlüğünün 3 Mayıs 1935 yılında kurulmasından sonra sivil havacılık faaliyetleri hız kazanmış ve Atatürk’ün Manevi Kızı Sabiha Gökçen’in de aralarında bulunduğu bir grup öğrenci Çeşitli Havacılık branşlarında eğitim almak üzere Rusya’ya gönderilmiş ve bu ekip Türkiye’ye döndükten sonra ülkemizdeki modelcilik faaliyetleri başlamıştır. Daha sonra, ulusal sivil havacılığımızın dünyadaki gelişmeleri yakından takip etmesi amacı ile, kurulmuş olan Uluslararası sivil Havacılık federasyonuna (FAI) 1929 yılında üye olunmuştur.
Model uçaklar uçmak için gerekli özelliklere sahiptir ve çeşitli yöntemler ile uçurulurlar. Model uçaklar kontrol şekillerine göre “Radyo Kumanda Kontrollü”, “Tel Kumanda Kontrollü” ve “Serbest Uçuş” modelleri olarak sınıflandırılırlar.
Model uçakların uçurulmasında kullanılan en yaygın yöntem “Radyo Kumanda Kontrolü” dür. Bu yöntemde uçağın içine yerleştirilmiş alıcı ile modelcinin elindeki kumanda cihazı yani verici radyo frekansları ile haberleşirler. Radyo kumandada ki düğme ve çubuklar kullanılarak model uçağa komutlar radyo sinyalleri ile gönderilir. Model uçağın içindeki alıcı bu gönderilen radyo sinyallerini alıp işleyerek uçağın kontrol yüzeyini hareket ettirecek komutları oluşturur. Bu komutlar kontrol yüzeylerine bağlı olan servo motorları çalıştırır ve bu uçağın verilen komuta göre kontrol edilmesini sağlar.
Model uçaklar sadece radyo kontrolü ile uçmazlar. Tel kontrol olarak geçen model ile modelci arasındaki tel ile kontrol edilen modellerde vardır. Modelle modelci arasındaki bu tel model uçağın kontrol yüzeylerini yöneterek model uçağın manevra yapmasını sağlar. Bir diğer uçuş yöntemi de serbest uçuştur. Bu yöntemde model uçağın ayarları sadece yerde yapılır. Yani model havada iken hiçbir şekilde kumanda verilmeden uçağın tek başına uçmasıdır. Bu üç şekilde uçurulan modeller motorlu ya da motorsuz olabilmektedir.
Model Uçakların Sınıflandırılması:
FAI kurallarına göre modeller uçuş karekteristiğine göre sınıflandırılırlar Bunlar:
Yukarıda belirtilen modeluçak kategorilerinden ülkemizde genellikle; Serbest Uçuş dalında : F1A,F1B,F1D ve F1H Radyo Kontrollü dalında: F3A,F3B,F3C,F3J Uzay Modelleri dalında: S3,S4,S6,S7,S9 dallarında uğraşılmaktadır. Son zamanlarda ise, elektrik motorlu radyo kontrollü modeluçaklara rağbet edilmektedir.
Eğitimlerimizin amacı; Kursiyerlerin, uçuş konusunda ve model uçak alanında geliştirmelerini, bir hava aracının nasıl uçurulduğunu, model uçak kollarındaki faaliyetlerini sürdürmeleri ve ileride Pilotaj eğitimi alacak öğrencilerin belirlenmesinde katkı sağlanmaktadır.
13 yaşından gün almış kişiler THK şubelerine müracaatlarını gerçekleştirerek toplamda 3 gün süren başlangıç kurslarımıza katılabilirler ( THK Şubelerinde ve Rehber Öğretmen sertifikasına sahip olan kişilerin açmış olduğu bölgesel kurslarda kursiyerlerin 10 yaşından gün alması gerekmektedir ) . Model Uçaklar özel olarak yapılan lazer kesimler sayesinde daha kolay ve başarıya ulaştıracak şekilde dizayn edilerek yaptırılmaktadır.
Kursun amacı; Kursiyerlerin plan üzerinde lazer kesimlerin ve çıtaların birleşimiyle (Serbest Uçuş Süzülücü ) Model Uçağın imal edilmesi, bir uçağın temel unsurlarının öğrenilmesi, kendisinin yaptığı bir modeli uçurması ve nasıl uçurulabileceğinin öğrenilmesi, havacılığa ilk adımın attırılması ve THK ile tanışmasını sağlamaktır.
Kursun Eğitim Aşamaları ; 3 Gün süren serbest uçuş başlangıç kursunda öğrencilere teorik havacılık eğitimleri verilir ve atölye ortamında uygulama eğitimi olarak öğrencilere ATA model uçağı yaptırılır. Kursu başarı ile bitiren öğrencilere serbest uçuş model uçak başlangıç sertifikası verilir.
Serbest Başlangıç kursunu başarı ile bitiren kursiyerlerin bir sonraki aşamada katılabilecekleri bir kurstur.
Kursun amacı ; Başlangıç kursunu bitiren öğrencilerin el beceri ve bilgilerini daha iyi geliştirecek olan serbest uçuş F1H (A-1) modelini yaptırarak, temel aerodinamik bilgileri, uçuş ayarları, temel yarışma kuralları ve meteorolojik bilgilerin kazandırılması sağlanır.
Kursun Eğitim Aşamaları ; 5 Gün süren serbest uçuş başlangıç kursunda öğrencilere teorik havacılık eğitimleri verilir ve atölye ortamında uygulama eğitimi olarak öğrencilere FLAMİNGO model uçağı yaptırılır. Kursu başarı ile bitiren öğrencilere serbest uçuş model uçak tekamül sertifikası verilir.
16 Yaşını doldurmuş, Türk Hava Kurumu Şube Başkanlıklarına müracaat eden ve müracaatları kabul edilenlerin katılabileceği bir kurstur. Kurs süresi 5 gündür ve FAI standartlarına göre uzay modelleri sınıfında bulunan model roket imal edilir.
Kursun amacı ; Uçuşu tepkimeli motorlara dayanan ve yerçekimine dikey olarak hareket eden model roket imalatı yaptırılması ve çıkış ayarları ile süzülüş ayarlarını öğreterek uzay modelleri sınıfına sporcu kazandırmaktır.
Kursun Eğitim Aşamaları ; 5 Gün süren model roket kursunda öğrencilere teorik havacılık eğitimleri verilir ve atölye ortamında uygulama eğitimi olarak S6 sınıfındaki model roket yaptırılır. Kursu başarı ile bitiren öğrencilere model roket başlangıç sertifikası verilir.
THK Şube saymanları, ilköğretim, lise ve dengi okul öğretmenleri ile, üniversite öğrencilerine verilen bir kurstur.Süresi 6 gün olan kursta F1H sınıfındaki Kırlangıç Planör modeli ve Lastik Motorlu Turna modelleri yaptırılır.
Süresi 6 gün olan kursta F1H sınıfındaki Kırlangıç Planör modeli ve Ata Planör modelleri yaptırılır.
Kursun amacı : THK şubelerinde, ilköğretim, lise ve üniversitelerde havacılık faaliyetlerine öncülük edebilecek kişiler yetiştirmek ve yarışmacı hazırlamaktır. Ayrıca; Rehber Öğretmenlerin, bölgelerindeki THK Şube faaliyetlerine öğrencileri ile birlikte yardımcı olarak THK’ nu tanımalarını ve MEB bağlı öğretmenler aracılığı ile de havacılığı Türkiye’nin en ücra köşesinde bile tanıtarak havacılığa ilk adımın atılmasını sağlamaktır.
Kursun Eğitim Aşamaları ; 6 Gün süren serbest uçuş rehber öğretmen başlangıç kursunda öğrencilere teorik havacılık eğitimleri detaylı bir şekilde aktarılır ve atölye ortamında uygulama eğitimi olarak kırlangıç ve ata planör modelleri yaptırılır. Kursu başarı ile bitiren öğrencilere serbest uçuş rehber öğretmen başlangıç sertifikası verilir.
THK Şube saymanları, ilköğretim, lise ve dengi okul öğretmenleri ile, üniversite öğrencilerine verilen bir kurstur.
Süresi 7 gün olan tekamül kursunda ise FAI Yarışma Standartlarındaki F1A Sınıfında olan A-2 Leylek modeli yaptırılır.
Kursun amacı : THK şubelerinde, ilköğretim, lise ve üniversitelerde havacılık faaliyetlerine öncülük edebilecek kişiler yetiştirmek ve yarışmacı hazırlamaktır. Ayrıca; Rehber Öğretmenlerin, bölgelerindeki THK Şube faaliyetlerine öğrencileri ile birlikte yardımcı olarak THK’ nu tanımalarını ve MEB bağlı öğretmenler aracılığı ile de havacılığı Türkiye’nin en ücra köşesinde bile tanıtarak havacılığa ilk adımın atılmasını sağlamaktır.
Kursun Eğitim Aşamaları ; 7 Gün süren serbest uçuş Tekamül kursunda öğrencilere teorik havacılık eğitimleri detaylı olarak aktarılır ve atölye ortamında uygulama eğitimi olarak A2 LEYLEK planör modeli yaptırılır. Kursu başarı ile bitiren öğrencilere serbest uçuş rehber öğretmen tekamül sertifikası verilir.
16 yaşından gün almış kişilere verilir. Kurs süresince kursiyerlere, 5 saat teorik, 2 saat simülatör uçuşu ve 6 saat normal uçuş derslerinden oluşan 10 günlük eğitim programı uygulanır.
Kursun amacı : Kursa katılan kişilere temel havacılık ,yer dersleri, aerodinamik , R/C model uçağın uçuşu ve pilotaj kısmının alt zemininin oluşturulması sağlanır.
Kursun Eğitim Aşamaları ; 10 Gün süren R/C Uçuş Başlangıç kursunda öğrencilere aerodinamik, meteoroloji ve yer derslerinden oluşan teorik havacılık eğitimleri verilir. Uygulama eğitimi olarak ise uçuş öncesi simülatör eğitimi ve öğrencilere nitro motorlu radyo kontrollü model uçaklarla uçuş yaptırılır. Kursu başarı ile bitiren öğrencilere R/C Uçuş başlangıç sertifikası verilir.